I pored satelita SAD planira da se više osloni na ATSEP osoblje i nove radare
Predlog budžeta FAA za fiskalnu 2025. godinu poziva na namjensku kapitalnu investiciju od 8 milijardi dolara u narednih pet godina za zamjenu zastarjelih i modernizaciju 377 kritičnih radarskih sistema koji su u prosjeku stari 36 godina a sa kojima inženjeri i tehničari kontrole letenja (ATSEP osoblje) već imaju velikih problema u održavanju.
Stariji radarski sistemi zahtijevaju češće popravke, što dovodi do povećanih troškova i perioda kada sistem nije u funkciji. Ovo povećava rizik da će biti odloženih ili otkazanih letova.
Modernizacija radarskih sistema će poboljšati sigurnost i efikasnost nacionalnog sistema vazdušnog prostora u SAD i to kao:
- Pomoć aviokompanijama da izbjegne skupa i nezgodna kašnjenja,
- Smanjenje troškova kroz konsolidaciju radarskih sistema,
- Kontinuiranu podršku misijama Ministarstva odbrane, Ministarstva unutrašnjih poslova i drugim operaterima državnih vazduhoplova,
- Kontinuiranu podršku pilotima opšte avijacije,
- Pružanje povećanih mogućnosti cyber bezbjednosti
Zašto FAA treba modernizacija radara?
FAA ima ogromnu mrežu od 618 radarskih sistema koji su osnovni alati za detekciju i praćenje letova. Pomenuta mreža se sastoji od “kooperativnih radara” (sekundarni radari) koji identifikuju i prate vazduhoplove uz pomoć transpondera u avionu i “nekooperativnih radara” (primarni radari) koji identifikuju i prate položaj aviona nezavisno, bez upotrebe transpondera u avionu.
Iako SAD ima svoje satelite, dva su glavna razloga zašto su radari još uvijek bitan dio kontrole vazdušnog prostora:
Prvo, određeni korisnici nacionalnog sistema vazdušnog prostora nisu opremljeni onom vrstom avionike koja je potrebna za satelitsku tehnologiju automatskog zavisnog nadzora-emitovanja (ADS-B). Ovi korisnici, koji uključuju značajne dijelove opšte avijacije kao i policiju i Ministarstvo odbrane, zavise od radara.
Drugo, sigurnost vazdušnog prostora zavisi od otpornosti na neplanirane događaje, uključujući i kvarove ili nedostupnost pojedine usluge. Zbog toga je od velike važnosti da se radari koriste zajedno sa satelitskom tehnologijom.
Zašto su radarski sistemi bili na vrhu liste potreba FAA?
Moderni radarski sistemi koji će se finansirati kroz program zamjene postrojenja i modernizacije radara (FRRM) će riješiti operativni rizik održivosti koji predstavljaju stari zastarjeli sistemi. Svi sekundarni radari (do 343) i 34 (od 230) primarna radara biće modernizovani – to je 60% FAA radarske mreže.
Radarski sistemi su na vrhu liste potreba FAA zbog kritičnosti nadzornih podataka, nedostatka dosadašnjeg ulaganja u radarsku mrežu i rezultirajući rizik operativnog održavanja.
Radarski sistemi ostaju kritičan i neophodan dio jer ADS-B sistem nije eliminisao potrebu za radarom. FAA ne zahtijeva da svi avioni koji lete u američkom vazdušnom prostoru budu opremljeni kooperativnom avionikom ADS-B Out u prostorima gdje nema velike frekvencije saobraćaja. Takođe ADS-B pravila se ne odnose na Ministarstvo odbrane, Ministarstvo unutrašnjih poslova i druge državne vazduhoplove.
Da je neophodna modernizacija iz FAA su shvatili tek nakon više neplaniranih radarskih ispada, dužeg vremena za obnavljanje usluga i većih troškova održavanja kao i angažovanja istog tehničkog osoblja kontrole letenja na više različitih lokacija. Prekidi su sve češći i sve duže traju, uzrokujući kašnjenja u vazdušnom saobraćaju, utiču na sposobnost pilota civilne avijacije da lete a ujedno i ometaju misije za sprovođenje zakona i odbranu zemlje.
Zamjenom velikog dijela infrastrukture može se smanjiti broj vrsta radara u sistemu, sa deset na možda čak četiri, smanjujući na taj način buduće troškove održavanja i popravki i omogućavajući FAA da investira u napredniju radarsku tehnologiju i svoje inženjere i tehničare u kontroli letenja.
Primjeri uticaja na putničke operacije tokom rada radara u kombinaciji s nestankom satelita/GPS-a:
Neplanirani ispad radara uticao je na vazdušni saobraćaj u Centru kontrole letenja u Majamiju i Džeksonvilu što je rezultiralo značajnim kašnjenjima aviona. Identični neplanirani prekidi na tri druge radarske lokacije uticali su na saobraćaj u centrima Vašimgton, Nju Jork i Klivlend.
Anomalije globalnog sistema pozicioniranja (GPS) uticale su na vazdušni saobraćaj u oblastima Dalasa i Denvera ali su posljedice bile ograničene samo zato što su radari ostali u funkciji. Da oni nisu bili u funkciji, ovi GPS događaji bi vjerovatno rezultirali višednevnim kašnjenjima što bi uticalo na hiljade letova.
Ova dva gornja primjera pokazuju konkretan uticaj na operacije ako imamo istovremene ispade GPS-a i radara.
Primjer uticaja na operacije bezbjednosti države i sprovođenja zakona u slučaju nestanka radarskog signala:
Avioni Ministarstva odbrane i policije obično rade sa isključenom kooperativnom avionikom aviona kako bi se izbjeglo otkrivanje i praćenje od strane potencijalno zlonamjernih aktera. Primarni radari su jedino sredstvo za otkrivanje takvih aviona i pružanje usluga kontrole letenja (ATC) za te kritične misije. S obzirom da se isključivo radari, a ne sateliti i GPS, koriste za praćenje ovih operacija i pružanje usluga u vazdušnom saobraćaju, svaki neočekivani ispad radara rezultiraće time da ATC neće moći da vidi ove vazduhoplove i pruži im neophodne usluge u letu.
Kada ovi sistemi ne rade, svi oni koji ne žele da budu vidjeni u vazdušnom prostoru mogu tu svoju želju da lako i ostvare. Ako ne vjerujete ili ne možete da zamislite posljedice neposjedovanja ili nefunkcionalnosti primarnog radara podsjetite se događaja u komšiluku i teksta ispod 👇
Da li će NATO naučiti lekciju koju im je očitao zalutali dron od 6 tona
