Uvoz i upotreba drona u Crnoj Gori

Potrebna dokumentacija:

– Fotokopija pasoša – Tehnička specifikacija bespilotne letjelice – Dokaz o uplati administrativne takse (broj računa 832-3161232-94), popunjen Zahtjev za spoljnotrgovinski promet.

-Više informacija možete naći na drugoj strani Zahtjeva za spoljnotrgovinski promet (za Zahtjev kliknite ovdje)

-Izjava o saglasnosti sa odredbama Pravilnika o korišćenju bespilotnih vazduhoplovnih sistema i modela vazduhoplova („Službeni list CG“, broj 11/16) može se preuzeti na zvaničnom sajtu Agencije za civilno vazduhoplovstvo Crne Gore ili klikom na OVAJ LINK.

Polaganje ispita i registracija

Piloti bespilotnih vazduhoplova, odnosno dronova mase 250 grama i veće, polažu online teorijski ispit, a operatori dronova se registruju na sajtu Agencije za civilno vazduhoplovstvo (ACV). To je obaveza koju je donijela primjena novog Pravilnika o uslovima za upotrebu sistema bespilotnih vazduhoplova i vazduhoplovnih modela. 

Registracija za pravna lica se obavlja online na linku 

https://www.caa.me/me/forma-pravna-lica

na engleskom – (https://www.caa.me/en/form-of-legal-entity) i za fizička lica na 

https://www.caa.me/me/forma, na engleskom https://www.caa.me/en/form-for-natural-persons. 

Obuci se može pristupiti na linku: 

https://www.caa.me/sites/default/files/teorijska_obuka_za_a1-a3.pdf

engleska verzija je na linku https://www.caa.me/sites/default/files/theoretical_knowlegde_training_a1-a3_pdf.pdf, nakon koje slijedi polaganje ispita na linku https://dron.caa.me/. 

Registracija operatora dronova kod Agencije je neophodna – novih, kao i onih koji su već registrovani jer je potrebna dopuna podataka. Prema starim pravilima, od 2016. godine do sada je registrovano preko 2.000 operatora.

Nakon dostavljanja adekvatno popunjenih formulara za registraciju, ACV izdaje potvrdu sa dodijeljenim registracionim brojem. Napominjemo da je potrebna odgovarajuća dokumentacija da ovaj proces ne bi duže trajao. 

Nove obaveze bez troška

Polaganje ispita za pilote i registracija operatora je besplatna.

Prema novim pravilima, obavezu registracije imaju operatori koji koriste bespilotne vazduhoplove mase 250 grama i veće, kao i mase manje od 250 grama ako su opremljeni senzorima za prikupljanje ličnih podataka kao što su kamera, mikrofon, itd.

Nakon registracije, svaki operator dobija digitalni (elektronski) registarski broj (e-ID), sa tajnim kodom. Samo jedan e-ID se dodjeljuje fizičkom ili pravnom licu da bi se obezbijedila jedinstvena identifikacija. Svi dronovi koji pripadaju toj osobi / pravnom licu se označavaju ovim brojem. 

Registracioni broj važi dvije godine, nakon čega se mora obnoviti po istom postupku. 

Pravila za strane državljane

Strani državljani, koji su već registrovani i položili teorijski ispit u nekoj od država članica Evropske unije (EU) nemaju te obaveze u Crnoj Gori, već dostavljaju dokaz o položenom ispitu i potvrdu o registraciji ili registracioni broj. 

Takođe, i strani državljani moraju imati polisu osiguranja od štete prema trećim licima koja obuhvata teritoriju Crne Gore ili EU. Po pitanju uvoza, ostaje procedura kao do sada – dobijanje odobrenja za uvoz/unos kod Ministarstva ekonomskog razvoja.

Novi pravilnik, koji sadrži evropsku regulativu, počeo je da se primjenjuje u julu ove godine. Njime su utvrđeni uslovi za sigurnu upotrebu sistema bespilotnih vazduhoplova u Crnoj Gori, kao i oni koje mora da ispunjava osoblje, uključujući pilote dronova i organizacije uključene u izvođenje ovih operacija.

Svako fizičko i pravno lice koje je registrovano kao operator bespilotnog vazduhoplova može da upravlja dronom. 

Pravilnik 

Detaljne informacije za građane Crne Gore i strance u vezi sa Pravilnikom dostupne su na sajtu Agencije za civilno vazduhoplovstvo na linku https://www.caa.me/me/bespilotni-vazduhoplovi. Za dodatna pitanja možete se obratiti upitom preko e-maila dron@caa.me. 

Podsjećamo da novi Pravilnik predviđa operacije podijeljene u tri kategorije (otvorenu, posebnu i sertifikovanu), od kojih je najmanje rizična otvorena kategorija. 

U Crnoj Gori je starosna dob pilota ograničena na 16 godina, za pilote iz Crne Gore i one koji dolaze iz drugih zemalja, uključujući države EU. 

Svi operatori moraju imati ugovor o osiguranju od odgovornosti za štetu koju upotrebom bespilotnog vazduhoplova u letu može pričiniti trećim licima, u skladu sa crnogorskim Zakonom o obaveznom osiguranju u saobraćaju.

Operatori moraju posebnu pažnju da obrate kod operacija u blizini aerodroma Tivat i Podgorica (CTR zone), gdje je neophodno i odobrenje nadležne kontrole letenja, odnosno jedinice za upravljanje vazdušnim prostorom – AMC Crna Gora.

Dronovi ne smiju da lete iznad skupova ljudi (u otvorenoj kategoriji), iznad osoba koje ne učestvuju u operaciji (osim dronovi mase manje od 250 grama), kao ni u kontrolisanom vazdušnom prostoru bez odobrenja AMC Crna Gora, itd. 

Kazne za prekršaje su propisane Zakonom o vazdušnom saobraćaju, a iznose od 500 do 2.000 eura. 

Neophodno je i da operator / pilot bespilotnog vazduhoplova obezbijedi da je privatnost ljudi zaštićena. Krivični zakonik Crne Gore definiše kaznene odredbe za neovlašćeno fotografisanje, objavljivanje i prikazivanje tuđeg spisa, portreta i snimka.