Turski Pegasus kupuje češku aviokompaniju, čeka se odobrenje Evropske komisije
Turski niskotarifni avioprevoznik Pegasus Airlines napravio je jedan od najznačajnijih strateških iskoraka u svojoj istoriji, potpisavši sporazum o preuzimanju Czech Airlinesa, holding kompanije češke Smartwings grupe. Transakcija, vrijedna 154 miliona eura, ima za cilj snažno proširenje prisustva Pegasusa u centralnoj i istočnoj Evropi i dodatno pozicioniranje ove kompanije među vodeće evropske low-cost prevoznike.
U prethodnom periodu kao najozbiljniji kandidat za preuzimanje Czech Airlinesa i Smartwings grupe pominjao se poljski nacionalni avioprevoznik LOT Polish Airlines. Prema informacijama iz avio-industrije, dogovor je u jednom trenutku bio praktično smatran zaključenim, uz očekivanja da će LOT time dodatno ojačati svoje prisustvo u centralnoj Evropi i proširiti mrežu izvan Varšave. Međutim, u samoj završnici pregovora došlo je do iznenadnog obrta, nakon čega je transakcija sa LOT-om stavljena po strani, čime se otvorio prostor da Pegasus u posljednjem trenutku preuzme inicijativu i postigne sporazum o kupovini.
Pegasus Airlines danas važi za jednog od najdinamičnijih niskotarifnih prevoznika u Evropi. Sa sjedištem u Turskoj i glavnim čvorištem na aerodromu Istanbul Sabiha Gökçen, kompanija upravlja flotom od 127 aviona i leti ka 158 destinacija u 55 zemalja Evrope, Bliskog istoka, sjeverne Afrike i Azije. Zahvaljujući jednoj od najmlađih flota u svijetu, Pegasus je tokom 2024. godine prevezao gotovo 40 miliona putnika.
Preuzimanje Czech Airlinesa i Smartwingsa predstavlja ključni dio strategije širenja operativnog dometa Pegasusa izvan mreže koju trenutno pokriva, uz jasan fokus na jačanje prisustva u Evropskoj uniji i regionu centralne i istočne Evrope.
Iako je poslovna logika transakcije jasna, regulatorni proces će igrati ključnu ulogu u njenoj konačnoj realizaciji. Analitičari iz avio-industrije očekuju da će Evropska komisija pokrenuti detaljnu, tzv. fazu II ispitivanja konkurencije, slično ranijim slučajevima velikih avio-spajanja. Posebna pažnja regulatora biće usmjerena na raspodjelu slotova na aerodromima u Pragu, Varšavi i Budimpešti, tržišnu koncentraciju na linijama između Turske i Češke, kao i preklapanje postojećih mreža Pegasusa i Smartwingsa u istočnoj Evropi.
Ukoliko transakcija dobije zeleno svjetlo regulatora, objedinjena flota Pegasusa i Smartwingsa brojaće oko 174 aviona. Pegasus trenutno koristi kombinaciju Boeinga 737 i Airbusa A320 i A321neo, dok Smartwings raspolaže avionima porodice Airbus. Tako formirana grupa letjela bi ka više od 200 destinacija u oko 35 zemalja, čime bi se Pegasus svrstao među deset najvećih niskotarifnih avio-grupa u Evropi.
Ovaj potez jasno pokazuje da se evropsko tržište niskotarifnog vazdušnog saobraćaja nalazi u fazi konsolidacije, u kojoj regionalni igrači prerastaju u panevropske grupacije, dok se granice između tradicionalnih i low-cost poslovnih modela sve više brišu.
Šta Pegasus kupuje
Nekadašnji nacionalni avioprevoznik Češke Republike i peta najstarija aviokompanija na svijetu, prošla je kroz finansijsko i korporativno restrukturiranje koje je završeno 2024. godine. Nakon toga, CSA je transformisana u holding kompaniju Smartwings grupe, koja danas obuhvata podružnice u Poljskoj, Slovačkoj i Mađarskoj.
Smartwings se primarno oslanja na B2B čarter saobraćaj za turističke operatore iz centralne i istočne Evrope, povezujući ovaj region sa popularnim ljetnjim destinacijama u Evropi i regionu Bliskog istoka i sjeverne Afrike. Pored toga, kompanija obavlja i redovne letove iz svoje baze na aerodromu Vaclav Havel u Pragu, kao i ACMI iznajmljivanje aviona. Tokom 2024. godine, Smartwings je opslužio oko pet miliona putnika sa flotom od 47 aviona.